Sinh năm 1959, dân Virginia Beach, tiểu bang VA, làm nghề dũa nail. Hiện là bà mẹ của 4 người con. Bài viết sau đây là tự sự về quan hệ mẹ con và và gia đình. Tựa đề được đặt lại theo nội dung bài viết.

 Khách vào. Miệng hỏi như một máy tự động

- May I help you?

Bắt khách vào bàn, chùi nước sơn, dũa, đắp bột, dũa, sơn, lấy tiền. Động tác ấy cứ lập đi lập lại ngày qua ngày, tháng qua tháng, không thay đổi. Có chăng là đến giờ về, hốt rác, hút bụi, ngủ một đêm tới sáng thức dậy đi làm, người như máy, máy như người. Chợt thằng con vừa kêu vừa ngoắc 2 ngón tay trông rất mất dạy:

- Mẹ lại coi nè!

Tiến lại gần hỏi:

- Có chuyện gì?

- Mẹ làm gì mà ghê quá vậy, làm vầy sao có khách.

Cơn nóng chợt bùng dâng lên: kệ tao, tao làm xấu đẹp gì cũng có khách đòi tao đó thay.

Nó cũng không vừa:

-Có ba bà già 90 tuổi đòi thôi.

 Ngồi phịch xuống ghế, cơn tức dâng trào lên óc. Nhớ hồi nào mới đến Mỹ, không thân nhân, không bạn bè, đi làm nhà hàng từ sáng đến tối mịt mới về nhà, bỏ đám con nheo nhóc ở nhà, đứa lớn giữ đứa bé. Làm nhà hàng được một năm, thiên hạ bảo nhau làm nail, thế là ùn ùn ai cũng đi học nails, tôi cũng trong đám người đó. Nhờ nghề nails mà nuôi sống bản thân và gia đình cho đến ngày hôm nay.

Đúng ra nghề nails cũng chẳng cao sang gì, nhưng lứa tuổi như tôi, mới qua Mỹ, già chưa hẳn là già, trẻ cũng không còn là trẻ, nhưng nhờ nó mà biết bao gia đình đã mua được nhà, mua được xe, và giúp đỡ thân nhân còn kẹt ở Việt Nam.

Nhớ hồi nào nhỏ con gái của tôi bắt đầu học nails đã từng thỏ thẻ:

- Mẹ ơi! Mẹ gắn tip sao mà nhanh quá vậy, chỉ con với.

- Mẹ ơi! Mẹ đắp bột một cục sao mà hay quá vậy, chỉ con với.

Rồi thằng con trai, tôi cũng là người dạy cho nó thành nghề chứ ai. Tre già măng mọc, bây giờ già rồi, mắt kém tay run đâu còn lanh lẹ như ngày xưa, thế là con nó lên mặt dạy đời mình, nó chửi cho. Đáng đời ai biểu già làm chi, cho nó khổ. Tuổi trẻ bây giờ quen lối sống Mỹ, coi cha mẹ ngang hàng, không chút kiêng nể, giữa tiệm đông người đông khách, kêu mẹ lại phê bình làm xấu làm đẹp.

Nhớ hồi tôi đi làm công cho người ta, đôi khi có gì sơ sót, đợi khi vắng khách, không có ai, bà chủ mới nhẹ nhàng góp ý xây dựng, chứ đâu có như thế hệ bây giờ, muốn chửi lúc nào thì chửi.

Vừa lái xe về nhà, buồn trong bụng quá, con nhỏ thì cực theo nhỏ, con lớn thì khổ theo lớn.Vừa bước vô nhà thằng con 10 tuổi chạy lại ôm mẹ: Hi, mẹ sao mà thương quá, hỏi: con ăn gì chưa?

- Con ăn chicken trong tủ lạnh đó.

Tôi kêu lên:

- Tội nghiệp con tôi quá vậy.

Nhỏ con gái trên lầu bước xuống, tay bế đứa con gái nhỏ 5 tháng dũa một tăng nữa.

- Bây giờ mẹ mới biết tội nghiệp nó sao? Nhà không có gì ăn hết.

Tôi tức quá:

- Ở tiệm đã bị dạy đời rồi, về nhà còn bị dạy đời nữa.

- Không đúng sao?

- Mày vừa phải thôi nhe. Tao đi làm từ sáng sớm đến bây giờ 9 giờ mới về đến nhà. Mày ở nhà cả ngày sao không chiên trứng hay kho thịt cho em ăn, đổ đốn làm biếng còn trách cha mẹ.

Chồng tôi vội xen vào:

-Thôi em im đi, cho yên nhà, dầu sao cũng là con mà.

Tức nước vỡ bờ tôi hét lên:

- Con chứ bộ bà tôi sao. Tại sao tôi phải nhịn nó, nó là con tại sao nó không nhịn tôi, mà ông còn kêu chuyện ngược đời quá. Đáng lẽ ông phải la nó mới phải, tụi mày ăn học giỏi để bây giờ chửi cha mẹ, mày không thấy mẹ làm cả ngày đó sao? Còn sức đâu mà nấu ăn hầu tụi bây nữa. Tại sao mày ở nhà mà không giúp mẹ nấu một tí gì cho em ăn, còn nữa mày nhịn mẹ mày có chết đâu, tại sao ông bắt tôi phải nhịn nó cho yên nhà, thế giới gì đây. Đúng là làm cho con hư, vẽ đường cho hươu chạy,

 Nói xong tôi bỏ vào phòng, đóng cửa lại. Càng nghĩ càng ấm ức, bản thân tôi sáng sớm ăn uống  qua loa đi làm, có bữa thì ăn vội gói mì hoặc gói phở, ăn có chút gì vào bụng, để đợi khách vào làm khỏi phải mệt. Hồi con còn nhỏ nuôi cho khôn lớn, học hành nên người để nhờ tấm thân, bây giờ lớn rồi làm ra tiền không cần cha mẹ nữa. Hồi xưa có một người đã nói rằng: ngày trước cha mẹ đặt đâu con ngồi đó, bây giờ thì ngược lại, con cái đặt đâu cha mẹ ngồi đó. Nghĩ mà đúng.

 Tôi có thằng con Út, năm nay được 10 tuổi, nó vẫn thường ngủ chung với tôi. Có đôi lần đứa con gái cự nự: Mẹ kỳ quá, Út nó lớn rồi, sao mẹ không cho nó ngủ riêng.

Tôi không thèm trả lời, không phải tôi không biết điều đó, nhưng tôi muốn ngủ chung với nó, ngày nào hay ngày đó, vì bây giờ chỉ có nó là người an ủi tôi, cho tôi được niềm vui, cho tôi được nụ cười, tôi muốn ôm nó ngủ, ru nó như ngày nào còn bé, để mãi mãi nó vẫn là đứa con bé bỏng của tôi, tôi mong thời gian cứ dừng lại ở đây.

Tôi sợ nó lớn, rồi nó lìa xa tôi giống như những đứa lớn của tôi, nói đúng ra tôi sợ mất thêm một đứa con nữa.

 Ở bên này, người như máy, máy như người sáng đi làm, tối về ngủ vài tiếng đồng hồ, sáng mai chạy ra làm tiếp, đôi tay rã rời mỏi mệt theo tháng năm, chính đôi tay này đã bao lần bồng bế con từ nhỏ cho đến lớn, bây giờ đôi tay này đã nuôi sống bản thân, gia đình và trợ giúp thân nhân ở Việt Nam.

Bản thân tôi đi vượt biên qua Mỹ, không thân nhân bạn bè, chỉ 2 bàn tay trắng mà giờ đây đã tạo được chút ít tiền để lo cho bản thân và gia đình. Nếu ngày xưa tôi không liều lĩnh đi vượt biên, giữa sống và chết, trong 2 chọn 1, nếu tôi còn ở lại quê nhà, thì bây giờ tôi không biết cuộc đời mình sẽ ra sao?

Không chừng thằng lớn của tôi lớn lên, chắc làm phụ hồ hay khuân vác không chừng, tiền đâu mà nuôi nó ăn học, còn nhỏ con gái nếu có chút ít nhan sắc thì bất quá bán bia tiếp thị, nếu may mắn hơn thì vớ được một Viêt Kiều cho đỡ tấm thân, vậy chứ có bao giờ tụi nó nghĩ đến công của mình đâu.

 Đi làm nhớ nhà, thấy nhà mình quá nghèo, gửi tiền về giúp đỡ cha mẹ, em út.

Nhà xuống cấp, mưa nước tràn ngập vào nhà đến đầu gối, vì bây giờ nhà nước đổ nền nâng lề đường lên cao quá, thành thử ra mỗi khi mưa, nước cứ ùn ùn tràn vô nhà. Gửi tiền về sửa nhà cho em.

Ba bệnh, gửi tiền về đóng tiền bệnh viện+thuốc cho ba.

Mẹ không khỏe, gửi tiền về để mẹ an hưởng những ngày cuối đời.

 Con của chị cần máy vi tính đi học. Gửi về.

Con của em cần xe để đi học vào đại học, nhà xa quá, đi xe đạp ngày nào cũng trễ giờ. Gửi về.

Anh rể thất nghiệp. Gửi về.

Việt Nam là một cái túi không đáy. Bao nhiêu cũng không đủ. Vậy chứ có bao giờ có một lời cám ơn đâu.

 Hôm nay đi làm về nhận được một cái thư, chợt nhớ ra tháng trước đọc báo thấy một bà già nghèo quá, không có người thân, gửi về $50 biếu bà. Bữa nay bà viết thư cám ơn, và nói là nhận tiền tưởng nằm mơ, vì không hề quen biết người gửi tiền. Bà chân thành cám ơn và cầu chúc cho tôi được mọi sự may mắn.

  Thì ra tiền về cho người nhà đó là bổn phận, tôi phải cày và phải gửi về, nên không ai tưởng nhớ đến mình mà gửi một cái thiệp chúc Tết hay Giáng Sinh, họ cho đó là bổn phận của tôi. Còn gửi giúp một người xa lạ, ít ra cũng nhận được dòng chữ chân thành.

Cầm lá thư lòng tôi xúc động vô cùng...