Khổng Tử cùng Nhan Hồi chu du thiên hạ , ghé qua xóm Bưởi , nơi người nước Lỗ chạy loạn đến cư ngụ rất đông . Mỗi lần gặp người nước Lỗ , Khổng Tử đều xuống xe , ngả mũ chào .

Tử Lộ hỏi : '-Người nước Lỗ có gì khiến Thầy phải kính nể đến thế ? '

Nhan Hồi đáp : '-Người nước Lỗ bỏ nước chạy đến đây mà vẫn đánh giết nhau , không ai chịu ai , là người DŨNG . Ai cũng cho mình là Vua thiên hạ , là người có CHÍ lớn . Cứ ba người là có ba đảng , ba nhóm : người nước Lỗ quyết không bỏ cái tập quán bộ lạc thời tiền sử của tổ tiên , là người TRUNG . Người nước Lỗ có CHÍ , TRUNG , DŨNG , bảo thầy không kính nể sao được ? '

Khổng Tử khen : '-Học trò ta nhiều , nhưng đi guốc trong bụng ta , chỉ có Nhan Hồi ' .

Nói rồi lên xe, cười tồ tồ mà đi .

Lời bàn Kim Thánh Thán :

Ta bình sinh đọc sách thánh hiền nhiều , không thấy sách nào chép chuyện này . Lại có chỗ không ổn . Khổng Phu Tử là bậc đại hiền tài , ăn nói chững chạc , có đâu lại bảo học trò 'đi guốc trong bụng' mình . Phu Tử chứ có phải Phu Gạo đâu mà 'cười tồ tồ'?

Ta e ông Khổng Tử này là Khổng Tử giả . Người ta bịa chuyện để khuyên người nước Lỗ bỏ cái thói kèn cựa lẫn nhau . Người nước Lỗ bỏ nước chạy , đến tá túc xứ người vẫn giữ thói đâp phá nhau . Ai kém mình thì khinh , ai hơn mình thì phá . Ngồi khoanh tay không làm gì , ai làm thì chê bai .

Khổng Tử (thiệt) nói 'Người nước Sở mất cung , người nước Sở lượm được cung , có đi đâu mà thiệt'. Người nước Lỗ mất cung không tiếc , chì sợ người Lỗ khác lượm được . Người Lỗ thấy người ngoại quốc thành công thì xuýt xoa khâm phục , thấy người đồng hương thành công thì khổ sở , hậm hực . Người Lỗ có tài chịu đói khổ , đến độ coi bần hàn là đức hạnh , với điều kiện là không có người Lỗ khá giả hơn mình .

Nước Lỗ có người vì đại cuộc lao tù . Người nước khác ắt coi là anh hùng , người nước Lỗ lại nghi là đối lập cuội . Nằm tù một phần tư , một phần ba đời người để làm 'khổ nhục kế': ai nghe cũng cho là quái gở , người nước Lỗ lại cho là rất thuận taị .

Ta đi mòn gót giày , chưa thấy có dân nào kỳ dị như vậy , đúng là Nam Hải Dị Nhân .

Dân trí như vậy mà nước khá được , cổ kim chưa từng có .

Cái anh nào bịa chuyện trên , chắc là muốn răn đời . Nhưng người nước Lỗ thuộc loài cà cuống , chết đến đít còn cay . Khổng Tử (thiệt) nói gặp người đáng nói mà không nói là lỡ cơ hộị , gặp người không đáng nói mà nói là phí lời . Người Lỗ còn thở thì còn phá nhau , nói cũng như nước đổ đầu vịt , ich gì ?

Lời bàn của kẻ hậu sinh

Đọc sách cổ , không gì thú hơn lời bàn của Kim Thánh Thán . Văn Thánh Thán sắc như dao , viết như đâm vào ruột gan người ta . Đọc Thánh Thán , ta hiểu người xưa , việc xưa hơn cả Sử Ký Tư Mã Thiên .

Có điều Kim Đại Nhân là người uyên bác , lẽ nào không biết rõ rằng người nước Lỗ là con rồng cháu tiên , làm gì có chuyện thối thân của loài cà cuống .

Thì ra cái ông Thánh Thán này cũng là Thánh Thán giả .

Khổng Tử giả , Thánh Thán giả , hàng hóa giả , người giả , cả đến chữ nghĩa thánh hiền cũng giả . Đúng là thời đại loạn .

Nhưng đó chỉ là chuyện người nước Lỗ , ta chỉ đọc chơi rồi bỏ , liên hệ gì mà bận tâm ./.

KQ RAPTOR sưu tầm trên Net.