Phóng viên chuyên trách Nhà Trắng của Reuters là Larry Downing từng nhiều dịp đi cùng tổng thống Mỹ bằng chuyên cơ Air Force One từ năm 1978 đến nay. Ông kể về những điều mắt thấy tai nghe trên chiếc máy bay an toàn nhất thế giới này qua 6 đời tổng thống.

Một trong hai chiếc Air Force One. Ảnh: Reuters.

Nước Mỹ có hai chiếc Air Force One phục vụ tổng thống, được trang bị tương đương và giống nhau như hai giọt nước. Khác biệt duy nhất có thể nhận thấy bằng mắt là phần số hiệu trên đuôi máy bay, một chiếc là 28000 và chiếc kia là 29000. Chúng được bảo vệ 24/24 và luôn được chăm sóc cẩn thận tại căn cứ không quân Andrews ở bang Maryland.
Lực lượng an ninh được phép tiêu diệt bất cứ ai trong vòng bảo vệ của Air Force One, nên không ai được bén mảng đến chiếc chuyên cơ này mà không có giấy phép. Ngay khi t ng thống Mỹ bước lên chuyên cơ, chiếc Air Force One vốn là loại máy bay chở khách Boeing 747 này lập tức trở thành vị đại sứ hàng không cho sức mạnh của nước Mỹ.
Mỗi khi Air Force One phục vụ tổng thống là cả một guồng máy khổng lồ được khởi động để đảm bảo nó đi đến nơi về đến chốn bất cứ nơi nào trên thế giới và tạo cảm giác tiện nghi nhất cho nhà lãnh đạo. Trên máy bay có đội ngũ y tế túc trực và chiếc chuyên cơ luôn di chuyển trong sự bảo vệ của một phi đội máy bay chiến đấu Mỹ.

Cựu tổng thBng George Bush thích sử dụng xe đạp leo núi để tập thể dục. Do đó một phụ tá luôn có nhiệm vụ mang chiếc xe này lên phía sau của máy bay để ông có thể sử dụng tại những nơi đến khi cần. Ảnh: Reuters.

Nhiệm vụ tối thượng của Air Force One là đáp ứng nhu cầu đi lại bất cứ đâu, bất cứ khi nào của các tổng thống Mỹ. Chỉ có tổng thống, gia đình của ông, các khách mời, nhân viên Nhà Trắng được lựa chọn, mật vụ có vũ trang và một nhóm nhỏ phóng viên chuyên trách gồm 13 người của các hãng thông tấn lớn mới được phép trở thành hành khách của Air Force One.
Nhà Trắng luôn có một số lượng phóng viên "nằm vùng" đông đảo, đến từ các cơ quan truyền thông khắp thế giới. Nhưng chỉ có 13 người được phép đi theo mỗi chuyến công du của tổng thống và số phóng viên này luân phiên lựa chọn giữa các báo, đài. Những người này được đi chung trong đoàn xe hộ tống, ở chung khách sạn 5 sao với tổng thống và nếu tổng thống di chuyển bằng trực thăng họ cũng được phục vụ bằng phương tiện tương tự, nhưng trên một chiếc khác.

Kiểm tra an ninh gắt gao qua nhiều vòng trước khi lên chuyên cơ. Ảnh: Reuters.

Lực lượng an ninh vũ trang đến tận răng cùng những chú chó nghiệp vụ có sứ mệnh đảm bảo không cho bất kỳ ai đến gần chiếc Air Force One mà chưa qua các cửa kiểm soát an ninh. Tất cả phóng viên đi theo và các thiết bị của họ đều được chó nghiệp vụ ngửi kỹ lưỡng và đưa qua các máy soi chiếu, trước khi được lực lượng an ninh cấp thẻ cho phép bước tới khu vực đường băng Air Force One đang đỗ. Tấm thẻ này sẽ được các nhân viên an ninh thu lại và đổi chiếc khác trên mỗi chặng trong chuyến đi của tổng thống Mỹ.
Các phóng viên tới căn cứ không quân Andrews, sân nhà của Air Force One, phải trải qua không dưới 10 “cửa ải an ninh” kể từ khi bắt đầu chuyến tháp tùng người đứng đầu nước Mỹ. Mở đầu là bản kê khai do Nhà Trắng20thực hiện, tiếp theo là các thủ tục an ninh liên tiếp do không quân Mỹ, lực lượng mật vụ, chuyên gia chất nổ, chó nghiệp vụ thực hiện và cuối cùng là vòng bảo vệ đặc biệt có vũ trang của Air Force One.

Một chùm thẻ sự kiện cho mỗi phóng viên tháp tùng tổng thống Mỹ. Ảnh: Reuters.

Chỉ đến khi qua được tất cả những cửa an ninh đó các phóng viên mới có thể đặt chân lên chiếc chuyên cơ của tổng thống Mỹ bằng cầu thang nhỏ phía đuôi máy bay. Cầu thang lớn phía đầu máy bay dành riêng cho tổng thống. Trong một số trư ờng hợp, máy bay vận tải quân sự cũng được trưng dụng phục vụ người trong gia đình tổng thống đi công cán.
Mùa hè năm 2008, cựu đệ nhất phu nhân Laura Bush di chuyển trên một chiếc máy bay vận tải quân sự C-17 tới Afghanistan, nhưng vẫn được tận hưởng cảm giác tiện nghi nhờ một cabin di động đặc biệt gắn trên sàn máy bay. Trong khi đó, các nhân viên Nhà Trắng, lực lượng mật vụ và cánh báo chí tháp tùng ngồi bên ngoài trong giá lạnh theo đúng nghĩa đen. Cái lạnh thấu xương sẽ là cảm giác của bất cứ ai phải ngủ trên mặt sàn bằng thép của chiếc máy bay vận tải quân sự chuyên chở hàng và bay ở độ cao 11.000 mét này.

Phóng viên và nhân viên mật vụ trên chiếc máy bay quân sự C-17 đưa đệ nhất phu nhân Mỹ tới Afghanistan năm 2008. Ảnh: Reuters.

Khách trên chiếc Air Force One được phục vụ khá chu đáo, với những dịch vụ gợi nhớ cảm giác thoải mái của thời kỳ đầu trong kỷ nguyên đi lại bằng máy bay thương mại. Các ghế ngồi rộng rãi có thể ngả ra sau đủ để có một giấc ngủ ngon trên chuyến bay dài. Các bữa ăn không hề công nghiệp theo kiểu đóng gói và phục vụ bằng chiếc xe đẩy chuyên dụng của ngành hàng không như thường thấy.
Thay vào đó, các bữa ăn được đầu bếp của Air Force One chế biến nóng sốt ngay tại khoang bếp rộng rãi trên chuyên cơ và được bày biB Bn lịch sự trên những bát đĩa bằng sứ. Tất cả các bữa chính lẫn tráng miệng đều được đích thân các đầu bếp thực hiện từ khâu chuẩn bị đến nấu nướng ngay trên máy bay.

Cửa sau của Air Force One dành cho phóng viên tháp tùng. Ảnh: Reuters.

Khoang dành riêng cho phóng viên có một thư viện lớn về các bộ phim với những chiếc tai nghe tiện dụng và chất lượng cao. Trước khi Air Force One trở về căn cứ không quân Andrews, kết thúc một chuyến đi, các tiếp viên sẽ tặng cho tất cả các vị khách một món quà đặc biệt của Nhà Trắng là hộp socola The Presidential M&M. Đây là sả n phẩm chỉ được sản xuất giới hạn và dành riêng cho Air Force One. Mỗi hộp đều in hình con dấu của tổng thống Mỹ ở mặt trước cùng với chữ ký của tổng thống đương nhiệm dập nổi bên dưới. Hộp M&M mang dấu ấn Tổng thống Barack Obama đang được mong chờ và sẽ xuất hiện từ tháng 3/2009.

Đầu bếp Air Force One chế biến món ăn trên máy bay. Ảnh: Reuters.

Sau đó, mỗi hành khách đi Air Force One còn được nhận một tấm giấy chứng nhận lớn rất trang trọng của Nhà Trắng, có chữ ký của cơ trưởng, trong đó ghi rõ họ đã được bay v ới tư cách là "khách của tổng thống" trên chiếc chuyên cơ này. Cách thức trình bày của tờ chứng nhận giống như một tấm bằng tốt nghiệp đại học tại các trường ở Mỹ.
Sự đúng giờ của Air Force One đạt đến độ hoàn hảo và không có bất cứ ai phải phàn nàn về việc thất lạc hành lý. Cơ trưởng của máy bay tự hào rằng, Air Force One đúng giờ đến mức bạn có thể dùng thời gian hạ cánh đã định để lấy lại đồng hồ đeo tay cho mình. Ông ta đã đúng!

Hộp kẹo socola tổng thống và giấy chứng nhận đi Air Force One. Anh: Reuters.