Bún mắm cua là một đặc sản của phố núi Pleiku, xuất hiện khoảng hơn mười năm trở lại đây.

 Món bún mắm cua rất đặc biệt, ai chưa biết ăn chỉ cần ngửi mùi là không chịu nổi, chỉ cố chạy thật nhanh. Nhưng khi đã biết ăn rồi thì nó trở thành món ăn không thể thiếu, khi đi xa chỉ muốn trở về thưởng thức hương vị.

Bún mắm cua

 Bún mắm cua được bán rải rác khắp thành phố Pleiku, nhưng đặc biệt ngon và xuất hiện lâu nhất ở thành phố này là bún mắm cua chợ nhỏ nằm trên đường Phùng Hưng. Ai đến Pleiku cũng muốn được thưởng thức một lần hương vị khó quên này.

 Để có một tô bún mắm cua ngon, người làm cũng hết sức kỳ công mới chế biến được món ăn này. Nguyên liệu tạo ra món bún mắm cua rất đa dạng: cua đồng, bún, thịt ba chỉ, măng, da heo chiên giòn (hoặc dùng bánh phồng tôm), ngoài ra không thể thiếu gia vị như ớt, mắm nêm, chả hoặc nem và các loại rau ăn kèm: giá, bắp chuối, xà lách, ngổ, kinh giới và các loại rau thơm...

 Cua đồng là một thành phần chủ đạo của món ăn này, thường vào mùa mưa cua đồng sẽ nhiều và thịt chắc hơn mùa khô.

 Cua đồng mua về rửa sạch để loại bỏ chất bẩn. Sau đó cua đồng được nhúng sơ qua nước sôi ( không để chín, chỉ để cua chết đi không kẹp tay người làm) và được bóc bỏ mai, chỉ lấy phần thịt, còn lại đem giã nhuyễn (hoặc xay nhuyễn bằng máy) rồi lọc lấy nước, tùy lượng cua mà nước lấy được nhiều hay ít. Đem ủ nước cua vừa lọc khoảng một ngày cho lên men chua (đây chính là nước dùng). Khi nước cua đã đủ độ chua thì đem chế biến thành món bún mắm cua.

 Tiếp đến phi hành tỏi rồi cho thịt ba chỉ vào xào cho săn lại, cho hạt nêm và các gia vị khác vào, đổ nước cua đã được làm chua vào khi nước bắt đầu sôi lên thì măng xắt mỏng được bỏ vào, thời gian đun càng lâu mắm càng thấm sẽ càng ngon.

 Sau khi hoàn tất các công đoạn chế biến, bún được xếp vào tô lượng vừa phải, chan nước mắm cua vào kèm theo măng và ba chỉ, bỏ một ít da heo chiên giòn lên trên, ớt và mắm nêm là gia vị không thể thiếu tùy khẩu vị của mỗi người mà cho nhiều hay ít. Khi thưởng thức phải cho thêm chả lụa và nem ăn kèm với rau sống vừa hít hà ớt cay thì mới có thể thưởng thức hết hương vị của món bún mắm cua này.

 Khi đưa vào miệng bạn sẽ cảm giác đầu lưỡi vị mặn của mắm, vị thơm các loại rau, vị nồng đặc trưng của bún mắm, vị cay của ớt, âm thanh giòn rụm của da heo... tất cả hòa quyện nhau tạo nên món ăn rất hấp dẫn. Ăn món này phải ăn ít nhất hai tô mà miệng vẫn còn thòm thèm muốn ăn nữa. Sau khi ăn xong món bún mắm cua, bạn có thể thưởng thức thêm các món chè như: chè chuối, đậu xanh... và các món nước như: cà rốt, rau má, nước mía.