Những nhà phân tích phương Tây đã phân chia cuộc đời một người đàn ông làm bốn giai đoạn.

Giai đoạn 1: Trẻ, ngây thơ và bốc đồng

Giai đoạn đầu tiên của đời người này kéo dài khoảng 25 năm. Trong giai đoạn này bạn suy nghĩ bằng trái tim và còn lâu mới trở thành một người đàn ông thật sự.

Không ít hành động của bạn mang tính liều lĩnh và không được hoạch định trước. Bạn sẵn sàng chấp nhận rủi ro vì không biết rủi ro nguy hiểm đến mức nào. Bạn thường không nghĩ đến hậu quả những việc làm của bạn. Bạn nghĩ đến nhu cầu và ước muốn của mình.

Bạn là người ích kỷ. Bạn không có nhu cầu hay không coi trọng quyền lực. Tệ hơn, bạn tưởng rằng đã hiểu đời nhưng thật ra chẳng hiểu gì cả. Bạn có thể thông minh nhưng chưa đủ. Bạn bị che mắt bởi kinh nghiệm và sự dại dột của mình.

Bạn cần làm gì trong giai đoạn này? Hãy im lặng và học hỏi người khác. Hãy thẳng thắn và giản dị. Bạn sẽ ngã xuống. Nhưng phải đảm bảo ngã từ những bậc thang chứ không rớt xuống vực thẳm. Hãy hiểu biết những rủi ro của mình. Hãy tăng cường tình bạn và lòng trung thành.

Đừng dại dột làm những chuyện quá sức mình; hãy học hỏi những gì bạn cần làm trong giai đoạn kế tiếp của cuộc đời. Sống có khát vọng nhưng cần có kế hoạch thực hiện khát vọng đó. Hãy tìm một người vợ tốt để xây dựng một hậu phương vững chắc cho bạn.

Ưu điểm lớn nhất: Bạn không biết sợ và sống có khát vọng.

Nhược điểm lớn nhất: Bạn tưởng rằng bạn biết tất cả nhưng thật ra bạn còn không rõ cả cái khuỷu tay của mình (Muhamad Ali)

Giai đoạn 2: Lớn tuổi hơn, nhưng chưa khôn ngoan

Trong giai đoạn này bạn suy nghĩ bằng trái tim và khối óc của mình. Giai đoạn 2 của cuộc đời bắt đầu khi có những điều trở nên quan trọng. Những điều trước đây không rõ ràng nay bất ngờ nổi bật lên. Bạn bắt đầu hiểu được thế giới hoạt động như thế nào và sức mạnh của những kẻ có quyền lực và tiền bạc. Bạn phải tìm cách thích nghi với thế giới rộng lớn này. Bạn bắt đầu coi trọng và đánh giá cao quyền lực...

Trong giai đoạn này bạn bắt đầu cảm thấy sợ hãi, sợ rủi ro thất bại, sợ hậu quả những việc làm của mình, sợ không đúng. Nhưng điều này không ngăn cản bạn cố gắng thực hiện khát vọng của mình. Bạn chỉ thông minh hơn về cách thực hiện mục tiêu của mình.

Bạn cần làm gì trong giai đoạn này? Bạn vẫn phải học hỏi và lắng nghe, nhưng cũng cần phải hành động. Bạn nên hiểu bạn là học trò nhưng rồi phải trở thành thầy giáo. Bạn bắt đầu hiểu đời và thành đạt. Đây là giai đoạn tỏa sáng trong cuộc đời bạn và bạn miệt mài xây dựng tính cách đàn ông của mình. Quan trọng nhất là bạn không được phép sai lầm ngớ ngẩn nữa, nếu có sai lầm thì đó sai lầm thông minh.

Ưu điểm lớn nhất: Bạn bắt đầu nhận thức bạn là học trò và cuộc đời là người thầy của bạn.

Nhược điểm lớn nhất: Bạn chưa là người đàn ông thực thụ; gia tài của bạn chưa rõ ràng.

Giai đoạn 3: Khôn ngoan, già dặn

Trong giai đoạn này bạn suy nghĩ bằng khối óc của mình. Giai đoạn 3 này xuất hiện khi bạn đã đạt được sự khôn ngoan. Nếu bạn chưa đến giai đoạn này vào sinh nhật lần thứ 50 của mình thì cuộc đời của bạn coi như bỏ đi.

Giai đoạn này là giai đoạn lớn nhất của cuộc đời vì đây là thời điểm bạn đã trải qua những thành công và thất bại trong đời. Giờ đây bạn sẵn sàng truyền đạt sự khôn ngoan và kinh nghiệm sống cho người khác. Bạn vẫn tiếp tục học hỏi, nhưng giờ đây bạn học vì ham thích chứ không phải vì nhu cầu.

Trong giai đoạn này, bạn đã hiểu biết những hoạt động của đời sống. Nhất là bạn không còn để phạm sai lầm nữa, bạn cân nhắc từng lời để khi nói ra mọi người đều lắng nghe. Bạn có đủ tư cách để được tôn trọng và xứng đáng với sự tôn trọng đó.

Ưu diểm lớn nhất: Bạn khôn ngoan. Bạn đã trưởng thành.

Nhược điểm lớn nhất: Bạn không còn đương đầu với những thách thức.

Giai đoạn 4: Tuổi già cay đắng

Trong giai đoạn này bạn không nghĩ bằng khối óc nữa, bạn già yếu rồi.

Giai đoạn thứ tư của cuộc đời là giai đoạn buồn bã nhất vì bạn bắt đầu suy thoái. Bạn không thể tiến lên, không thể khôn ngoan hơn. Do đó bạn sẽ đi xuống và trở lên ngớ ngẩn. Cho dù bạn khôn ngoan, có kinh nghiệm, thành đạt, nhưng những hiểu biết của bạn đều lỗi thời.

Bạn trở nên không thích hợp và bạn không thể chịu đựng được điều này vì bạn đã từng được kính trọng. Vì vậy, bạn cảm thấy cay đắng và bắt đầu nguyền rủa cuộc đời như một đứa trẻ. Nếu tồi tệ hơn, bạn lại tự hạ thấp mình như những đứa trẻ ngu ngốc. Bạn trở nên xúc động và suy nghĩ vô lý, “không ai kính trọng tôi, không ai chăm sóc tôi…”. Bạn vẫn thích dạy dỗ người khác nhưng rất ít người lắng nghe bạn. Bạn chỉ còn là một biểu tượng bung xung, không còn quyền lực gì, ngay trong gia đình bạn.

Ưu điểm lớn nhất: Bạn trở thành phe thứ ba trong những cuộc tranh luận. Các phe sẽ lôi kéo bạn về phía họ.

Nhược điểm lớn nhất: Bạn trở nên không thích hợp nhưng không biết điều đó.

Hãy biết mình đang ở giai đoạn nào. Khi bạn ở giai đoạn 1, hãy lắng nghe và im lặng. Giai đoạn 2, lắng nghe và học hỏi, nhưng hành động. Giai đoạn 3, sử dụng sự khôn ngoan của mình. Giai đoạn 4, im lặng và đừng “phá vỡ” bất cứ thứ gì khi bạn tiếp xúc với người khác.