Theo tin của tờ Los Angeles Times và New York Times số ra thứ ba ngày 23 tháng sáu, nhiều băng ghi âm và hàng chục ngàn trang tài liệu từ thời chính quyền của tổng thống Nixon đã được công bố. Một trong những điều quan trọng được tiết lộ qua những tài liệu này là những gì liên quan đến Hiệp định Paris nhắm kết thúc cuộc chiến tranh Việt Nam. Lan Phương sẽ đem đến quí thính giả những điểm chính của các tài liệu vừa được công bố, mời quí thính giả theo dõi trong Câu chuyện Nước Mỹ tuần này.

Tổng thống Richard Nixon và Ngoại trưởng Kissinger, hình ngày 25/11/1972

Những cuốn băng được bí mật ghi âm tại phòng bầu dục Tòa Bạch Ốc trong tháng giêng và tháng hai năm 1973 cùng với hàng chục ngàn trang tài liệu đã đưa ra ánh sáng về nhiều giây phút căng thẳng trong lịch sử Hoa Kỳ. Đó là những tài liệu liên quan đến cuộc chiến tranh Việt Nam, quyết định của Tối Cao Pháp Viện liên quan đến quyền phá thai, vụ tai tiếng Watergate đưa đến việc Tổng thống Nixon phải từ chức để khỏi bị luận tội cũng như đến hành động của Israel có thể làm dấy lên cảm nghĩ bài Do Thái tại Hoa Kỳ.

Theo những gì mới được tiết lộ trong các băng ghi âm, trong lúc tổng thống Nixon cho thương thuyết để Hoa Kỳ chấm dứt can thiệp vào Việt Nam, ông đã gặp trở ngại do Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu không muốn ký bản hòa ước đề nghị, bởi lẽ ông lo sợ rằng bản hiệp định này sẽ chỉ đặt miền nam vào một vị thế đầy tổn thương, tạo điều kiện cho miền bắc dễ thôn tính.

Nhiều cuộc đàm thoại và điện đàm xoay quanh áp lực mà chính quyền của tổng thống Nixon áp đặt lên tổng thống Nguyễn Văn Thiệu để buộc ông phải chấp nhận bản hòa ước này, từ chuyện đe dọa cắt hết viện trợ, điều mà Việt Nam Cộng Hòa rất cần để chống lại với đội quân hùng hậu xâm nhập từ miền bắc, đến những lời lẽ mà ông Nixon nói với Bộ trưởng Ngoại giao Henry Kissinger rằng để buộc Tổng thống Thiệu ký vào bản hòa ước, ông ta sẽ 'chặt đầu ông Thiệu nếu cần'.

Những lời lẽ này khiến cho ông Ken Hughes, một học giả chuyên nghiên cứu về Nixon tại đại học Virginia, sửng sốt. Theo ông, cuộc đàm thoại giữa tổng thống Nixon và Ngoại trưởng Kissinger đã làm vững thêm quan điểm mà ông cho rằng ông Nixon, Tổng thống Thiệu và ông Kissinger vào lúc đó đều biết rõ rằng bản hòa ước sẽ không tồn tại lâu, và nó chẳng phải là một thứ 'hòa bình trong danh dự' như lời ông Nixon mô tả, như một cách để Hoa Kỳ giữ thể diện trong việc rút chân ra khỏi cuộc chiến.

Tổng thống VNCH Nguyễn Văn Thiệu và Tổng thống Hoa Kỳ Richard Nixon, hình ngày 8/6/1969

Theo lời nhà nghiên cứu Hughes thì 'những lời lẽ này cho thấy ông Nixon sẵn sàng đi tới cùng trong việc buộc tổng thống Nam Việt Nam chấp nhận điều được gọi là dàn xếp hòa bình mà ông Nixon, ông Kissinger và Tổng thống Thiệu đều biết rõ sẽ đưa đến một chiến thắng quân sự cho phe cộng sản'.

Trong một cuộc điện đàm được ghi lại giữa ông Nixon và ông Colson, chỉ 11 tiếng đồng hồ trước khi ông Nixon tuyên thệ nhậm chức nhiệm kỳ thứ nhì, người ta còn nghe được những lời lẽ đắc ý của ông Nixon cho rằng khi hiệp định Paris được công bố, việc ông hạ lệnh tiếp tục oanh tạc miền bắc trước đó sẽ được biện minh, và phe chống đối chiến tranh tại Quốc hội Hoa Kỳ sẽ bị một đòn nặng.

Tất nhiên, cái hậu quả của hiệp định đó như thế nào thì tháng tư năm 1975 mọi người đều đã rõ.

Bên cạnh những gì liên quan đến cuộc chiến tranh Việt Nam, những tài liệu vừa được công bố cũng nhắc đến quan điểm của tổng thống Nixon trước vụ chiếc máy bay dân sự của Libya bị Israel bắn rơi vào tháng hai năm 1973, khiến 113 người trên phi cơ tử nạn. Theo lời ông Nixon, tại Hoa Kỳ đã sẵn có những cảm nghĩ bài Do Thái, và hành động của Israel chỉ khơi dậy những cảm nghĩ như thế mà thôi.

Các băng ghi âm cũng tiết lộ quan điểm của Tổng thống Nixon về phán quyết của tối Cao Pháp viện Hoa Kỳ cho phép phụ nữ được quyền phá thai rộng rãi hơn sẽ đưa đến sự 'dễ dãi' và sẽ 'làm tan nát gia đình'. Nhưng ông cũng thấy việc phá thai đôi khi cũng cần thiết như trường hợp thai nhi là hậu quả giữa hai màu da 'đen và trắng', hay một vụ cưỡng hiếp.
 
Ngoài ra, còn có những đoạn băng ghi âm liên quan đến vụ tai tiếng Watergate khiến sau này tổng thống Nixon buộc phải từ chức để tránh khỏi bị luận tội. Phần lớn những tài liệu liên quan đến vụ này đã được cho công bố từ lâu, phần còn lại vì không nghe được rõ nên Sở Văn Khố Quốc Gia Hoa Kỳ đã giữ lại vì không chắc là nó có chứa đựng những đề tài mật hay không.

Nhờ kỹ thuật hiện đại, ban nhân viên sở Văn Khố Hoa Kỳ mới có thể nghe rõ hơn và cho công bố thêm. Trong số những điều được ghi lại có vụ hai giới chức hàng đầu của bộ tư pháp Hoa Kỳ bị buộc phải từ chức và vụ sa thải một công tố viên đặc biệt điều tra về vụ Watergate, và vụ bàn thảo giữa tổng thống Nixon với phụ tá Charles W.Colson về chuyện khả dĩ ân xá cho một trong những người âm mưu trong vụ Watergate.