Đùng một cái tôi lấy vợ. Mà vợ lại là công dân Mỹ. Đang ở ngay đất Mỹ. Thế là tôi đành phải khăn gói theo vợ qua…Mỹ.

 I am American

Tôi là người Mỹ. Đây là câu nói mà cách đây 10 năm mỗi khi nghe tôi vẫn thường cười chọc quê một anh bạn người Mỹ đi đâu cũng phán câu này. Thể như đấy là điều làm anh hãnh diện lắm lắm (mà anh hãnh diện thật!). Vào tòa đại sứ Mỹ anh xác nhận điều này để tiện hơn cho công việc, tôi hiểu. Nhưng vào các quán bar, những lúc đi chơi đó đây, chưa kịp để người đối diện hỏi, anh đã tự động giới thiệu trước:

Hi. My name is…

I am American.

Ủa. Lạ à nha. Anh là Mỹ thì đã sao? Nhiều người Úc, trong đó có tôi, rất hãnh diện mình là công dân Úc nhưng có bao giờ chúng tôi tự động giới thiệu mình một cách quá…hùng hồn như vậy đâu.

Mà được cái chi để cần phải mạnh miệng đến độ đó hỉ?!?
Và thế là tôi cứ tiếp tục cười thầm. Còn anh thì vẫn tiếp tục hồn nhiên làm người Mỹ.

Mãi cho đến tuần này, 10 năm sau, chính tôi lại trở thành người Mỹ. Một công dân Mỹ thứ khoảng trên dưới 300 triệu. Nhưng vẫn là người Mỹ hẳn hoi. I am American. Now. Và nói cho mọi người cùng biết.

Thế mới có câu: cười người hôm trước hôm sau người cười. Thế mới thấy ngay cả mình còn cảm thấy quá chán ở chính mình. Nói chi đến người khác. Khổ thế!

Từ trước đến nay, hay nói chính xác hơn là cho đến ngày tôi quyết định xin thi quốc tịch Mỹ, chưa bao giờ tôi nghĩ tôi muốn trở thành người Mỹ. Hay thậm chí sống ở Mỹ.

Lớn lên ở Sài Gòn. Sau đó sang Úc định cư. Cũng như tuyệt đại đa số dân Úc, chưa bao giờ tôi cảm thấy tôi cần phải qua Mỹ để sinh sống.

Một phần vì lúc ấy tôi đã quen với cuộc sống ở Úc. Được ở gần gia đình, bè bạn. Cũng học ra trường, có job thơm như ai. Sau này sang Hồng Kông, rồi Phi Luật Tân làm việc tôi cũng chẳng thấy có lý do gì đặc biệt để mình phải dấn thân sang Mỹ. Đối với tôi lúc ấy nước Mỹ chỉ là một cường quốc, có thể là ‘No. 1’ đối với nhiều người, nhưng riêng tôi thì không.

Nó là một nơi có nhiều vấn đề tôi không thích. Một xã hội quá tư bản, dư thừa, phung phí. Một thể chế quá tự do, ai muốn súng sẽ có ngay súng, bắn giết ngay cả ở trường học, nhà thờ. Học phí thì quá cao. Bảo hiểm y tế ai cũng phải tốn. Đã vậy còn cho phép tử hình tất tần tật. Khác một trời một vực với xứ Úc downunder miệt dưới của tôi, đất rộng người thưa. Nên cái chi cũng có chính phủ lo. Từ học phí cho đến bảo hiểm y tế. Thậm chí học sinh, những người nghèo, người già…đi xe hay ngay cả đi xem phim lúc nào cũng được giảm giá 50%.

Vậy thì tội tình gì mà tớ phải lặn lội qua đến Mỹ?

Nhưng người tính không bằng trời tính. Đừng bao giờ nói không bao giờ. Never say never. Đùng một cái tôi lấy vợ. Mà vợ lại là công dân Mỹ. Đang ở ngay đất Mỹ. Thế là tôi đành phải khăn gói theo vợ qua…Mỹ. Như tất cả những ông chồng ngoan, dễ bảo của thời nay.

Nhưng ngay cả ở vào thời điểm đó tôi cũng chẳng tha thiết đến chuyện xin vô quốc tịch Mỹ để làm gì. Có tấm thẻ xanh làm thường trú nhân, để tiện việc đi, việc ở. Để dể xin việc làm. Vào nước khác, chỉ cần có passport Úc cầm trên tay là tôi có thể đi ra, đi vào dể dàng. Để bất cứ lúc nào tôi cũng có thể rút quân về Melbourne sống cầm cự qua ngày.

Như thế đối với tôi đã quá là…dư xăng. Không cần xin xỏ thêm gì cho mất công, nhọc sức.

Nước Úc mãi mãi sẽ là người cha hiền hòa, thân yêu của tôi. Đã dạy và bảo bọc cho tôi rất nhiều, quá đầy đủ.

Mãi cho đến lúc tôi quyết định về lại Việt Nam đi làm. Để vào một ngày đẹp trời, ngay tại phi trường Tân Sơn Nhất khi đang làm thủ tục xuất cảnh để bay về Mỹ tôi được thông báo là tôi không được phép ra khỏi nước.

Ủa? Tôi đã phạm tội gì?

Chúng tôi không biết. Anh đến Cục Quản Lý Xuất Nhập Cảnh mà hỏi.

Vì lý do gì thưa anh?

Chúng tôi không biết.

Có giấy tờ, bản cáo trạng, trát tòa gì không, thưa anh?

Chúng tôi không biết. Anh về đó mà hỏi.

Như vậy là tôi không được phép rời khỏi Việt Nam mặc dù tôi là công dân Úc?

Theo luật quốc tịch Việt Nam, anh vẫn là công dân Việt Nam. Như tất cả mọi người dân Việt Nam, sống trong hoặc ngoài nước. Ngoại trừ khi anh đã làm giấy xin phép từ bỏ quốc tịch và được Chủ tịch nước xác nhận cho phép.

Vì vậy bởi tôi là người Việt Nam nên tôi không được phép xuất cảnh?

Phiền anh đứng sang một bên hay quay về nhà bây giờ.

Chúng tôi không thể giải quyết.

Vậy còn vé máy bay bị hủy của tôi vào giờ chót thì ai giải quyết đây?

Chúng tôi không biết.

Vậy thì tôi bị cấm cho đến khi nào mới được đi?

Chúng tôi không biết. Phiền anh.
…
Câu chuyện của tôi bị cấm ra khỏi Việt Nam đã chấm dứt ở ngay đó. (còn tiếp)