Nhiều sinh viên (SV) đã phải đi học thêm để mong ra trường kiếm được việc làm, bởi những kiến thức tối thiểu mà lẽ ra họ phải được trang bị đầy đủ lại không được học ở trường đại học (ĐH). 
 

SV phải thực hành với các máy móc cũ kỹ và lạc hậu - Ảnh: Thanh Niên

Sinh viên hiện phải học trong điều kiện không được thực hành hoặc các thiết bị thực hành đã quá cũ và lạc hậu.
Là một trong những trường ĐH lớn và đi đầu trong đào tạo khoa học công nghệ nhưng SV trường ĐH Bách khoa Hà Nội vẫn phải học những thiết bị đã “thọ” trên 50 năm tuổi.

Ban tiện (khoa cơ khí) của trường có 12 máy chủ yếu là của Liên Xô cũ sản xuất từ năm 1959 - 1974. Trong số này, năm máy hỏng, bảy máy còn lại chỉ có ba máy có thể làm được đủ các bài thực hành, bốn máy khác chỉ hoạt động cầm chừng với một số thao tác nhất định nên nhiều SV “tập kết” tại một máy.

Một SV của trường cho biết, mỗi lần xuống xưởng, dù để thực hành nhưng SV chỉ “cưỡi ngựa xem hoa” là chủ yếu. “Máy hỏng giữa chừng, SV phải nghỉ là chuyện vẫn thường xảy ra”, SV này chia sẻ.

Khoa Điện của ĐH Bách khoa Hà Nội cũng có nhiều xưởng máy cũ, động vào là hỏng. Khoa Công nghệ hóa học, các phòng thí nghiệm phục vụ cho các thí nghiệm cơ sở ngành đều được trang bị từ những năm 50 thế kỷ XX, hiện chỉ đáp ứng được yêu cầu cơ bản của công tác hướng dẫn thí nghiệm.

Có trường hợp thiết bị hỏng hóc không tìm được linh kiện thay thế dẫn đến tình trạng SV phải nghỉ thí nghiệm hoặc tự nghiên cứu và xử lý các bộ số liệu mẫu mà không được trực tiếp thực hành thí nghiệm.

Một số cán bộ của nhà trường cũng thừa nhận phòng thí nghiệm của SV trường ĐH Bách khoa hiện nay, trừ những phòng thí nghiệm trọng điểm và đầu tư tập trung, thì phần lớn đã cũ và lạc hậu, không đảm bảo thông số kỹ thuật vận hành để sử dụng cho thí nghiệm và không còn phù hợp với sự phát triển của ngành đào tạo.
Đã thế, phòng nào cũng nhỏ bé, chật chội và không có sự “liên thông” giữa các ngành khiến SV “người dùng không hết, người tìm không ra”.

Cắt thực hành do thiếu kinh phí

Tại trường ĐH Xây dựng, SV cũng đang phải chịu cảnh tương tự. Có nhiều máy thực hành của trường đã quá cũ như máy nén bê-tông được tặng từ năm 1957 - 1958.
Không những thế, để thực hành môn vật liệu cơ khí, vật liệu kim loại, SV phải sang trường ĐH Bách khoa thực hành thuê. Do điều kiện cơ sở vật chất không đủ, các phòng thí nghiệm của trường hầu như sử dụng với tần suất 100%. SV muốn thực tập phải đăng ký theo ca sáng - chiều ở phòng đào tạo. Có những bài, trước đây chỉ có năm SV làm một thí nghiệm, hiện nay, con số này là 10 - 15 SV để tiết kiệm vật liệu.

Việc cắt bớt bài thí nghiệm là chuyện có thật tại trường này do thiếu kinh phí. Ví dụ, môn vật liệu cơ khí, vật liệu kim loại, khi thí nghiệm phải thuê các thiết bị của trường ĐH Bách khoa. Khi giá thuê tăng lên, nhà trường buộc phải cắt bớt bài thí nghiệm.
Môn học này có sáu bài thí nghiệm, tương đương 1/2 tín chỉ. Nhưng để giảm bớt chi phí, SV chỉ còn được làm ba bài thí nghiệm.

Máy thực hành... cấm “sờ”

Không phải SV các trường đều học “chay”. Có nhiều trường, các thiết bị máy móc thực hành đều được đầu tư rất hiện đại. Tuy nhiên, hiện đại không có nghĩa là SV sẽ “sướng”.

Một SV năm thứ tư, Học viện Kỹ thuật quân sự, cho biết, các phòng thí nghiệm thực hành đều được trường đầu tư hiện đại. Cũng chính vì hiện đại mà SV đến thực hành chỉ được thực hiện “rập khuôn” 100% các thao tác thầy đã làm.
Bước chân vào phòng máy, SV bị thầy “bật đèn đỏ”: máy đắt lắm, các anh chị cấm sờ. Hỏng hóc không đền được. Cũng vì thế mà các SV hầu như không phải thi lại môn thực hành vì đều được thầy cho qua.