Cam Bốt vẫn tìm cách ngăn cản mở rộng hồ sơ các vụ án xét xử tội ác của Khmer Đỏ

Từ trái sang: ông Heng Samrin, Chủ tịch Quốc hội, ông Chea Sim, Chủ tịch Thượng viện , 2 trong 4 nhân vật bị cáo giác có liên quan đến tội ác của Khmer Đỏ.
DR

Trong những ngày qua báo chí tại Cam Bốt đưa tin Tòa án xẽtử tội ác của Khmer Đỏ đang diễn ra tại Phnom Penh đang chuẩn bị một hồ sơ mật đưa ra xét xử 4 lãnh đạo cao cấp của đảng cầm quyền vì có dính líu đến các tội tác của Khmer Đỏ, cụ thể trong các cuộc tấn công tàn sát dân thường tại các tỉnh biên giới tây nam Việt Nam hồi 1977-1978.

Đây là một hồ sơ nhạy cảm. Từ trước đến giờ, chính quyền Cam Bốt vẫn tìm cách ngăn cản mở rộng hồ sơ các vụ án xét xử tội ác của Khmer Đỏ vì sợ liên lụy đến nhiều quan chức chính phủ hiện nay.

Thông tín viên Phạm Phan từ Phnom Penh tường trình:

Các thông tin báo chí tiết lộ về hồ sơ về các nhân vật lãnh đạo cao cấp liên quan đến tội ác Khmer Đỏ

Báo mạng Phnom Penh Post số ra hôm nay 5/6 đã đề cập đến sự kiện 4 nhân vật hàng đầu của đảng cầm quyền hiện nay tại Cam Bốt có liên hệ đến tội ác của Khmer Đỏ. Theo Phnom Penh Post, thì báo Thời Đại “The Age” ở Úc cũng tường thuật sự kiện quan trọng này.

Bốn người bị nêu đích danh bao gồm: Ông Chea Sim, hiện là Chủ tịch Thượng viện cũng là nhân vật số hai của Đảng Nhân dân Cam Bốt; ông Heng Samrin, hiện là Chủ tịch Quốc hội, đang giữ vị trí số 3 của Đảng Nhân dân Cam Bốt; ông Pol Sareoun đang cầm đầu quân đội và Thượng nghị sĩ Ouk Bunchhoeun.

Theo Phnom Penh Post, 4 người này có dính líu đến Vụ án 003 mà chính quyền kiên quyết phản đối không muốn Tòa án Khmer Đỏ tiến hành điều tra và mang ra xét xử với lý do xét xử đã đủ rồi, truy tố thêm có thể dẫn đến nội chiến.

Trước đây khi chưa từ nhiệm, viên đồng thẩm phán điều tra ở hàng dự bị mang quốc tịch Thụy Sĩ là ông Laurent Kasper-Ansermet đã cho rằng 4 yếu nhân của đảng cầm quyền có biết được những tội ác xảy ra tại khu làng người Việt sống gần biên giới Cam Bốt, do vị trí cao mà họ đang nắm giữ vào thời gian xảy ra tội ác thảm sát, diệt chủng.

Ở đây cần nhắc lại rằng các ông Chea Sim, Heng Samrin từng nằm trong hàng ngũ Khmer Đỏ, sau các cuộc thanh trừng đẫm máu và dữ dội trong nội bộ đảng do Tổng bí thư Pol Pot ra tay, ông Heng Samrin bỏ trốn chạy qua Việt Nam.

Báo mạng Phnom Penh Post cũng nói đến chi tiết, các luật sư của bị cáo Nuon Chea đã sắp xếp hồ sơ để thỉnh cầu phải công khai hóa lệnh xúc tiến” của thẩm phán Laurent Kasper-Ansermet.

Trước khi đệ đơn từ chức, thẩm phán Kasper-Ansermet đã chuyển lệnh xúc tiến đến văn phòng công tố của Tòa án Khmer Đỏ, theo đó, ông Kasper-Ansermet nói rằng trong quan điểm pháp lý mà ông khảo sát với vị thế một đồng thẩm phán điều tra thì 4 nhân vật Heng Samrin, Chea Sim, Ouk Bunchhoeun và Pol Sareoun có thể nằm trong quyền hạn xét xử của Tòa án xét xử tội ác diệt chủng.

Theo luật của Tòa Án Khmer Đỏ, thì Lịnh xúc tiến được thẩm phán điều tra chuyển đến cho các công tố viên sau khi thẩm phán điều tra tìm ra được những thông tin mới mà không có trong bản báo cáo đệ trình đầu tiên của bên công tố. Sau khi nhận được Lịnh xúc tiến, phía công tố phải quyết định cho điều tra sự vụ liên hệ đến các chứng cứ mới.

Nhật báo Thời Đại của Úc nói các sư kiện mới do thẩm phán Kasper-Ansermet tìm ra được bao gồm những cuộc tấn công chủ ý nhắm vào thường dân Việt Nam khi trong tay họ không có gì để bảo vệ mạng sống, cùng lúc đó Khmer Đỏ thường xuyên mở các đợt tấn công vào các làng dân cư Việt ở biên giới Việt – Cam Bốt.

Báo Thời Đại, theo tường thuật của Phnom Penh Post thì đã trích dẫn các tài liệu tin cậy của Tòa Án Khmer Đỏ, viết rằng, 4 ông Heng Samrin, Chea Sim, Ouk Bunchhoeun và Pol Sareoun đã nhận được báo cáo quan trọng do quyền hạn của họ trong khu vực xảy ra những cuộc tấn công tàn bạo và phi pháp. Họ đã không ngăn chận cuộc tấn công, do vậy đương nhiên phải có trách nhiệm liên can. Chưa nói đến, có phải chính họ tuân thủ chủ trương của Pol Pot tấn công thảm sát người Việt hay không?

Phản ứng của các giới chức Cam Bốt đang hoạt động tại Tòa Án Khmer Đỏ

Bà Chea Leang, đồng công tố viên của Cam Bốt vẫn giữ nguyên lập luận của bà từ trước đến nay, đó là, không đồng ý mở thêm hai hồ sơ 003 và 004. Theo bà việc tiến hành xét xử hồ sơ hiện nay 002 gồm 3 nhân vật trọng phạm của chế độ Khmer Đỏ là Nuon chea, Ieng Sary, Khieu Samphang thì đủ rồi, không cần phải truy tố thêm. Quan điểm này tương tự quan điểm của chính quyền Cam Bốt.

Ông You Bunleng, viên đồng thẩm phán điều tra của Cam Bốt thì không khác gì hơn, ông cho rằng hành động của thẩm phán Kasper-Ansermet không được công nhận bởi vì vai trò thẩm phán chưa được chính quyền đồng ý dù đã được LHQ bổ nhiệm, do đó các công việc do ông Kasper-Ansermet tiến hành đều không hợp pháp.

Các chứng cớ do ông You Bunleng trình bày trong vài ngày trước rất hợp lý với sự sắp xếp của chính quyền, đó là không chấp nhận sự bổ nhiệm của Liên hiệp quốc vào chiếc ghế đồng thẩm phán điều tra còn trống, và vì thế những kết luận của ông Kasper-Ansermet cũng trở nên không giá trị. Trên căn bản này, hồ sơ 003 và 004 khó có thể tiến hành, đừng nói chi tới việc mang các nhân vật cao cấp của đảng cầm quyền đến Tòa Án để lấy lời khai hoặc làm nhân chứng.

Phản ứng của chính quyền

Hồi tháng 9/2009, các ông Heng Samrin, Chea Sim và Thượng nghị sĩ Ouk Buncchoeun bị tòa gọi đến để cung cấp lời khai trong hồ sơ 002 nhưng họ không đến và Tòa cũng không có biện pháp gì cưỡng chế theo luật.

Thời gian đó, ông Khieu Kanharith, Bộ trưởng Thông tin lâu năm của chính quyền ông Hun Sen nói các yếu nhân của đảng có thể tự nguyện ra tòa và lập trường của chính quyền là họ không nên khai báo. Còn phần các viên chức Tòa án bao gồm người ngoại quốc, nếu không đồng ý thì cuốn gói về nước cho được việc.

Sau cùng, các diễn biến chung quanh sự kiện này cho thấy: Một khi, bên công tố quyết định bao gồm các thông tin mới vào trong cuộc điều tra hai hồ sơ 003 và 004 thì tất nhiên bên dân sự sẽ có thêm người thân của nạn nhân tham gia.

Tuy nhiên, từ trước đến nay các thẩm phán điều tra người nước ngoài rất khó thi hành phận sự của họ liên quan đến hai hồ sơ nói trên.

 Trường hợp hồi năm ngoái khi đồng công tố viên Andrew Cayley muốn đưa thông tin liên hệ đến hai hồ sơ 003 và 004 ra trước công luận thì ông đã bị ngăn chận phải im tiếng.