Chỉ có đàm phán đa phương mới hữu hiệu trong việc giải quyết tranh chấp giữa các bên.

Theo Hoa Kỳ, chuyến đi gần đây của Ngoại trưởng Trung Quốc Dương Khiết Trì là nhằm chia rẽ các nước Đông Nam Á (Reuters)

Khẩu chiến giữa Washington và Bắc Kinh trên vấn đề Biển Đông tiếp diễn. Vào hôm qua, 14/08/2012, Mỹ lại lên tiếng đả kích Trung Quốc – dù không nêu đích danh – về âm mưu được gọi là « chia rẽ và chinh phục » (divide and conquer) tại Biển Đông. Theo bộ Ngoại giao Mỹ, chỉ có đàm phán đa phương mới hữu hiệu trong việc giải quyết tranh chấp giữa các bên.

Trong buổi họp báo thường kỳ tại Washington, Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ, bà Victoria Nuland, khi được hỏi về chuyến đi mới đây của Ngoại trưởng Trung Quốc Dương Khiết Trì qua ba nước Indonesia, Malaysia và Brunei, đã cho rằng « một cố gắng nhằm chia rẽ và chinh phục và kết thúc bằng một tình trạng cạnh tranh với nhau giữa các nước tranh chấp sẽ không đi đến được nơi mà chúng ta cần đến ».

Tuyên bố nói trên được cho là một lời cảnh báo nhắm vào Bắc Kinh là không nên lợi dụng các cuộc đàm phán song phương để chia rẽ các nước đang có tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc tại Biển Đông để dễ thống trị.

 Phát ngôn viên bộ Ngoại giao Mỹ đã nhắc lại quan điểm của Washington, ủng hộ một hướng tiếp cận đa phương.

Theo bà Victoria Nuland, quả thực là cần phải có nói chuyện song phương để củng cố một cuộc đàm phán đa phương, thế nhưng, vấn đề Biển Đông không thể « được giải quyết thông qua một loạt các cuộc tiếp xúc song phương ».

Đối với phía Mỹ, vào thời điểm chung cuộc, « tất cả các bên tranh chấp, tất cả các bên liên quan, sẽ phải ngồi chung trong một phòng hội nghị để tiến tới một bộ quy tắc ứng xử ».

Trung Quốc và 4 nước Đông Nam Á trong khối ASEAN (Brunei, Malaysia, Philippines và Việt Nam) đang tranh chấp chủ quyền tại vùng Biển Đông.

 Trong thời gian gần đây, nhiều quốc gia Đông Nam Á đã tố cáo Trung Quốc có các hành vi gây hấn, làm tình hình căng thẳng. Tuy nhiên, tại Hội nghị ở Phnom Penh hồi tháng Bảy vừa qua, các Ngoại trưởng ASEAN đã thất bại trong việc đề ra một hướng giải quyết chung do bất đồng trong nội bộ.

Là phía đòi hỏi chủ quyền trên hầu như toàn bộ Biển Đông, Bắc Kinh luôn luôn gạt bỏ các đề nghị giải quyết tranh chấp một cách đa phương, và tìm cách áp đặt phương thức đàm phán tay đôi với từng nước một, mà theo đa số các nhà phân tích, sẽ cho phép Bắc Kinh bắt chẹt các nước Đông Nam Á yếu hơn mình.

Các tuyên bố gián tiếp chỉ trích Trung Quốc của phát ngôn viên bộ Ngoại giao Mỹ được đưa ra gần hai tuần sau bản thông cáo về Biển Đông của phó phát ngôn viên bộ Ngoại giao Mỹ ngày 03/08 vừa qua, chỉ trích việc Trung Quốc thành lập cái gọi là "thành phố Tam Sa" và đặt đơn vị quân sự đồn trú ở đấy, làm cho tình hình Biển Đông căng thẳng thêm lên.

 Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã phản ứng dữ dội trước bản tuyên bố này, trong lúc báo chí Trung Quốc liên tục tố cáo Hoa Kỳ gieo mầm chia rẽ ở vùng Biển Đông.