Ðấu đá nội bộ thượng tầng của đảng CSVN

HÀ NỘI (NV) - Không chỉ những người có tiền gửi ngân hàng ACB và chơi chứng khoán rúng động, giới đầu tư ngoại quốc cũng thấy bất an về việc ông Nguyễn Ðức Kiên (bầu Kiên) bị bắt giam ngày 20 tháng 8, 2012.

Những người chơi chứng khoán ở Hà Nội theo dõi bảng niêm yết cổ phiếu của ngân hàng Á Châu (ACB) tuột dốc kéo theo cả cổ phiếu của các công ty khác, đặc biệt là các ngân hàng. (Hình: Hoang Dinh Nam/AFP/GettyImages)

Họ nhìn thấy ngay có nhiều cái bất bình thường nằm sau cái vỏ bị bắt điều tra tội phạm kinh tế của ông Kiên. Người ta thường nói đến tính chất tròng tréo quyền lực ngồi xổm lên luật pháp của hệ thống chính trị tại Việt Nam.

Nguyễn Ðức Kiên, 48 tuổi, một người nắm nhiều cổ phần tại một số ngân hàng ở Việt Nam, được mô tả là một nhân vật thân cận với ông Thủ Tướng CSVN Nguyễn Tấn Dũng.

Ông Thủ Tướng Dũng đang phải đối phó rất khó khăn với nhiều cáo buộc phải chịu trách nhiệm về sự sụp đổ của Vinashin, Vinalines, quá nhiều nợ xấu trong hệ thống ngân hàng, lạm phát cao.

Nói khác, giới bình luận quốc tế coi đây là sự đấu đá quyền lực của các phe phái trong thượng tầng Bộ Chính Trị CSVN.

Báo tài chính Bloomberg đưa ý kiến của ông Steve Norris, phân tích gia của Tập Ðoàn Kiểm Soát Nguy Cơ Ðầu Tư (Control Risks Group) ở Singapore, cho rằng việc bắt giam ông Nguyễn Ðức Kiên liên quan tới sự đấu đá tranh giành quyền lực thường xuyên giữa hai ông Trương Tấn Sang, chủ tịch nước, và Nguyễn Tấn Dũng, thủ tướng.

“Tôi không nghĩ rằng chỉ việc loại bỏ ông tỷ phú này có thể đủ để làm suy yếu ông thủ tướng hay đe dọa sự ổn định tổng quát.” Norris nói, “Ðây chỉ là thêm một dấu hiệu khác của sự căng thẳng nằm ngầm bên dưới (hệ thống quyền lực) mà người ta ít khi thấy.”

Trước khi ông Sang lên làm chủ tịch nước, ông từng là trưởng Ban Kinh Tế Trung Ương của Ðảng CSVN.

Trước khi có đại hội đảng tháng 1, 2011, tin tức từ nhiều nguồn khác nhau xì ra nói sự tranh giành quyền lực khá gay gắt giữa hai ông Sang và Dũng, hai kẻ ảnh hưởng nhiều nhất trong đảng.

Giáo Sư Carl Thayer của Học Viện Quốc Phòng Hoàng Gia Úc cũng cho rằng việc bắt Nguyễn Ðức Kiên báo hiệu có sự đấu đá dữ dội trong nội bộ thượng tầng của đảng CSVN.

Khi tin bắt bầu Kiên được phổ biến rộng rãi, cả hai sàn chứng khoán tại Sài Gòn và Hà Nội đều tuột dốc thê thảm. Ngày Thứ Ba, chứng khoán trên sàn Sài Gòn tuột mất 4.7%, mấy thêm 1.6% ngày hôm sau, Thứ Tư 22 tháng 8. Chỉ riêng sự tuột dốc của ngày Thứ Ba, tổng số trị giá chứng khoán tại Việt Nam đã mất khoảng 35,600 tỉ đồng, tương đương khoảng $1.8.

Cổ phiếu của ngân hàng Á Châu (ACB) mà ông Kiên có nhiều cổ phần, tuột dốc mất 6.6%. Người gửi tiền tại ngân hàng này và một số ngân hàng khác liên quan tới ông Kiên hối hả đi rút tiền ra, buộc Ngân Hàng Nhà Nước phải bơm một số lượng lớn tiền để cứu ứng. Ðồng thời, kêu gọi mọi người bình tĩnh.

Theo tin tức, Ngân Hàng Nhà Nước đã phải bơm số tiền lên đến 5 ngàn tỉ đồng (khoảng $250 triệu) vào hệ thống ngân hàng khi thiên hạ sợ hệ thống ngân hàng sụp đổ. Người ta rút tiền ra để mua vàng, đẩy giá vàng lên cao hẳn.

Ngoài ngân hàng ACB bị ảnh hưởng nghiêm trọng, ngân hàng Eximbank cũng dính tới ông bầu Kiên cũng không tránh tại họa. Cổ phiếu Eximbank mất 4.9% ngày Thứ Ba và mất thêm 4.5% ngày Thứ Tư.

Việc bắt giam bầu Kiên đã làm chấn động cả nước. Người ta tin rằng đụng vào một ông trùm như bầu Kiên, không phải dễ dàng.

Việc bắt giam ông Nguyễn Ðức Kiên “là một ngạc nhiên lớn trong giới ngân hàng ở Việt Nam, gồm cả giới ngân hàng ngoại quốc đầu tư ở Việt Nam.” Một chức sắc ngân hàng ngoại quốc tại Việt Nam giấu tên nói với thông tấn AFP.

Hiện nay, đây mới chỉ là màn mở đầu, người ta chưa biết những gì sẽ xảy ra trong những ngày sắp tới khi màn bí mật được từ từ vén lên.

“Chúng tôi đang trong giai đoạn chờ xem.” Giới chức ngân hàng ngoại quốc giấu tên nói. “Công an loan báo lý do bắt nhưng chúng tôi đang chờ xem có những lý do gì khác nằm đàng sau.”

Các bản tin báo chí trong nước thuật theo nguồn tin công an nói việc bắt giam ông Nguyễn Ðức Kiên bắt nguồn từ những đơn thư tố cáo ông này “kinh doanh trái phép” qua ba công ty do ông thành lập, không liên quan gì đến ngân hàng ACB mà ông có nhiều cổ phần.

Theo ký giả Ben Bland của báo Financial Times, năm nay là năm hạn của bầu Kiên.

Năm nay là năm Nhâm Thìn của âm lịch mà Bầu Kiên tuổi thìn, 49 tuổi ta.

Trong bản thống kê 100 người giàu nhất trên sàn chứng khoán Việt Nam năm 2010 của VNExpress, bầu Kiên có tài sản ước tính 805 tỉ đồng. Tổng số cổ phiếu mà gia đình ông có trong ACB trị giá khoảng 2,000 tỉ đồng.

Ước lượng gia đình ông đã mất khoảng 164 tỉ đồng vì chứng khoán mất giá nội trong ngày 21 tháng 8, 2012.