Iran, quốc gia gây đe dọa lớn nhất về vũ khí nguyên tử.

VIENNA, Áo (AP) - Israel sẽ phải đương đầu với các nước Á Rập tại hội nghị vào tháng tới của 154 quốc gia thành viên Ủy Ban Nguyên Tử Năng Quốc Tế (IAEA) về vấn đề sở hữu vũ khí hạt nhân.

Trụ sở trung ương của IAEA tại Vienna, Áo. (Hình: AP)

Ðây là một đề xuất từ các nước Á Rập muốn cơ quan Liên Hiệp Quốc đi đến quyết định khiển trách Israel, trong khi theo lập luận của Israel thì đây là sự đánh lạc hướng chú ý của thế giới vào Iran, quốc gia gây đe dọa lớn nhất về vũ khí nguyên tử.

Theo Jordan, Israel “đã ngăn trở mọi sáng kiến đưa Trung Ðông tới chỗ trở thành một vùng không có các loại vũ khí giết người hàng loạt, đặc biệt là vũ khí hạt nhân.”

Ðến nay người ta vẫn cho rằng Israel là nước Trung Ðông duy nhất có vũ khí nguyên tử. Israel không bao giờ thừa nhận điều này, cương quyết theo một chính sách mập mờ và cùng với bế tắc tạo ra trước các đòi hỏi của người Palestine, đã gây tình trạng căng thẳng kéo dài ở Trung Ðông.

Các quốc gia Á Rập đã nhiều lần yêu cầu Israel tự tuyên bố gia nhập hiệp định cấm phát triển vũ khí nguyên tử và để cho IAEA giám sát các hoạt động về nguyên tử của họ. Nhưng Israel nói là chỉ xét đến điều kiện này khi có hòa bình ở Trung Ðông.

Ngược lại các nước Á Rập nhấn mạnh rằng để tiến đến hòa bình, Israel phải từng bước thỏa mãn những đòi hỏi ấy. Và tình hình đối đầu căng thẳng giữa hai bên đã kéo dài nhiều thập kỷ.

Trong khi đó trong ít năm gần đây, căng thẳng gia tăng với Iran khi nước này có những hoạt động trong lãnh vực nguyên tử mà theo Israel là nhằm chế tạo vũ khí hạt nhân. Hoa Kỳ và các nước Tây phương chia sẻ mối hoài nghi này của Israel còn Iran thì một mực phủ nhận cáo buộc đó nhưng từ chối hợp tác với IAEA trong việc thanh tra.

Nghị quyết khiển trách Israel sẽ có phiếu ủng hộ của 17 nước Á Rập thành viên IAEA và Iran cũng như hầu hết các quốc gia Hồi giáo khác, do đó có nhiều triển vọng được thông qua.

Các hồ sơ lý đoán đã được Israel và các nước Á Rập đệ nạp cho IAEA.

Năm ngoái các nước Á Rập đã đưa ra yêu cầu này nhưng không thúc đẩy có một nghị quyết nêu dích danh quốc gia Do Thái mà chỉ thông qua nghị quyết kêu gọi tất cả các nước Trung Ðông chấp nhận hiệp định cấm phát triển vũ khí nguyên tử.

Trong tình hình hiện nay, một số quan sát viên nhận định rằng sự khiển trách Israel có thể là một bước tiến cụ thể trong sự ép buộc Iran cuối cùng cũng phải chấp thuận đòi hỏi của IAEA. (HC)