Tòa án để minh chứng bằng chứng cáo buộc là đúng hay sai, không phải là nơi để trừng phạt.

Casey Marie Anthony

Hôm nay, ngày 05 tháng 07, 2011, bồi thẩm đoàn đã phán quyết lời kết tội Casey Marie Anthony của Công tố viện tại Florida. Casey Marie Anthony đã bị kết tội giết chết con gái Caylee Anthony chỉ mới trên 2 tuổi vào năm 2008. Casey đã không trình báo chính quyền về cái chết của con cô. Trái lại, cô tiếp tục ăn chơi, có thể nói là trác táng, và xâm mình coi như việc con cô chết chẳng có vấn đề gì. Theo diễn tiến vụ án, cha mẹ của Casey đã hỏi Casey về sự vắng mặt của cháu ngoại họ. Họ được Casey tìm cách dối quanh, như cháu hiện đang ở nhà người giữ trẻ tên là Zanny. Ba mươi mốt ngày sau, vẫn không thấy cháu ngoại trở về, Cindy Anthony, mẹ của Casey và bà ngoại của Caylee, đã gọi số 911 cấp báo về sự mất tích của cháu Caylee của họ. Cảnh sát điều tra, Casey vẫn tìm cách dối quanh. Các toán tìm kiếm, kể cả toán do cha mẹ Casey mướn riêng, vẫn không tìm thấy xác chết hay tung tích của Caylee.

Cindy cho biết thùng xe của Casey bốc mùi hôi thối khủng khiếp, và cho rằng đó là mùi xác hết phân hủy. Tuy nhiên, khi cảnh sát và thám tử tìm kiếm, không thấy vết tích của Kaley, kể cả vết máu hoặc ruồi nhặng vì bám vào xác chết đã chết trong thùng xe. Thám tử còn cho là thùng xe bốc mùi Chloroform mạnh. Mãi vài năm sau, một nhân viên đọc số điện kế gọi số 911 báo hình như nhìn thấy một cái gì giống như sọ người tại một địa điểm gần nhà của cha mẹ Casey. Cảnh sát đến, chẳng tìm thấy gì. Cũng nhân viên đó, ba tháng sau, gọi báo lại và chỉ chỗ cho cảnh sát tìm thấy. Xương cốt của Casey bị bỏ trong hai lượt túi nilông dùng lào bao đựng rác, và nằm trong một túi vải dùng để áo quần dơ đem đi giặt. Miệng của sọ người bị dán bằng ba miếng băng keo đen, loại băng keo to bản dùng vào việc xây dựng.
Casey bị bắt giam từ ba năm nay, trong lúc công tố viện điều tra để đưa ra tòa. Cuối cùng, ba tuần trước đây, công tố việc Florida đã truy tố Casey 7 tội: (1) Giết người có dự mưu (premediated murder) cấp 1, (2) Lơ là chăm sóc trẻ em gia trọng (aggravated child abuse), (3) Ngộ sát (manslaughter) một trẻ em gia trọng, (4) Dối trá với cảnh sát, (5) Cung cấp thông tin sai lạc cho giới chức điều tra, và hai tội nhẹ khác. Vụ xử án đã gây ra sôi nổi. Tất cả các kênh truyền hình quốc gia đều có giờ tường thuật tại chỗ và bình luận. Thậm chí, có kênh tường thuật và bình luận suốt ngày. Người tham dự phải thức suốt đêm để dành được vé vào phòng xử án, đánh nhau vì tranh chỗ. Thậm chí, có người đến từ nước ngoài để tham dự, ví như một người đến từ Đức. Một thanh niên ngồi trong phòng xử bực tức vì lời kết tội của công tố viên, đã đưa ngón tay giữa lên—dấu hiệu của lời chủi tục—cho công tố viên và đã bị chánh án phat tù 10 ngày ngay tức khắc. 

Trong hai tuần tranh luận, công tố viện đưa ra các chuyên gia minh chứng các chứng cứ. Bên luật sư bào chữa cũng đã đưa ra nhiều nhân chứng gia đình, bạn bè và chuyên gia để phản bác lại hoặc lấy chi tiết về vụ án. Hai bên đưa ra bằng chứng phạm tôi hoặc phản biện lại các bằng chứng đó, sôi nỗi và thậm chí có lúc có thái độ cử chỉ hoặc lời nói biểu lộ bất đồng với nhau đến nỗi chánh án phải ngưng lại để khiển trách. Công tố viên Ashton đã nhiều lần cười mỉa trong khi luật sư bào chữa bác bỏ bằng chứng của ông bị camera đưa lên màn hình, và dẫn luật sư bào chữa Jose Baez đến chỗ bực tức đã chỉ vào mặt và gọi ông ta trước mặt chánh án là “tên cười cợt kia” (that laughing guy).

Chỉ sau hơn 10 giờ thảo luận, bồi thẩm đoàn đã phán quyết vô tội cho ba lên án đầu tiên, ba lên án mà nếu bị kết tội có thể dẫn Casey Anthony đến án tử hình. Bốn lên án sau chỉ là tội nhẹ, theo luật nhiều tiểu bang không có án phạt mà chỉ bị giám sát tại nhà, đã bị kết án.
Phán quyết của bồi thẩm đoàn được chánh án Belvin Perry xác nhận tại tòa, và bản án sẽ được tuyên bố vào ngày thứ năm tới. Phán quyết cũng đã gây ra phản ứng không thuận lợi theo nhiều người bình luận vì đã không đem lại công lí cho bé Caylee đã bị giết chết mà cho khi vụ xử xong vẫn không biết do ai hoặc cách nào, và tại sao lại không được chôn cất mà đem vứt bỏ. Cha mẹ của Casey Anthony thậm chí đã không đến mừng cho con gái hai người thoát án tử hình, đã không đến ôm lấy con, mà bỏ về không ai biết lúc nào. Các người bình luận vẫn tỏ vẻ bất bình với bản án vì không đem lại công lí cho Caylee đã bị chết tức tưởi.

Tình cảm của mọi người với cái chết tức tưởi của đứa bé hai tuổi là chuyện tự nhiên. Thế nhưng, toà xử vụ án này không phải là để kết án một ai đó để tìm công lí cho cái chết của một người, mà để chứng minh hệ thống công lí của Hoa kì là minh bạch: Lên án với đầy đủ bằng chứng, sẽ bị kết án theo luật; lên án không đủ bằng chứng, không ai có thể kết tội ai. Tòa không phải để tìm ra ai đã giết bé Caylee, mà để xem lời lên án Casey đã giết chết bé là đúng hay sai. Chứng cứ phải được giám định, chứng thực, không phải chỉ là lời nói miệng vu vơ. Tìm ra thủ phạm là việc của cảnh sát của nhân viên điều tra, không phải của tòa án. Tòa án là để chứng thực lời tố cáo gán cho người bị lên án là có chứng cứ cụ thể.

Trong vụ xử án này, công tố viên cho rằng các băng keo trên sọ của bé là công cụ để làm bé ngạt thở. Luật sư bào chữa đã chứng thực nếu quả vậy, phải có DNA hoặc ít nữa dấu tay có mặt trên băng keo. Thậm chí, băng keo cùng loại trên sọ bé không do mẹ bé sở hữu mà do George Anthony, ông ngoại bé, sở hữu, trong khi chính ông ngoại chối quanh là không sở hữu. Và ngoài ra, luật sư bào chữa còn bác bỏ nhiều điều khác mà công tố viên cho là bằng chứng việc Casey đã giết chết con.

Đó chính là công lí của hệ thống pháp luật tại Hoa kì. Tòa án chính là để giữ cho không xẩy ra bất cứ cáo buộc tội ác nào không đủ bằng chứng, không để tìm ra thủ phạm gây ra tội ác. Vì thế, sau vụ xử án Casey Anthony, cũng như vụ xử O. J. Simpson trước đây, có thể làm cho nhiều người đau lòng vì Caylee, em bé nạn nhân, vẫn chưa hưởng được công lí đền bù cho cái chết không biết do ai và tại sao của em. Trả lời cho câu hỏi này có lẽ sẽ là mục tiêu của một cuộc điều tra khác, các tìm tòi khác.

Tôi đã theo dõi vụ xử án này ngay từ đầu, và nhất là vào các ngày cuối khi công tố và bào chữa tranh luận về tính chân thực của các bằng cớ. Luật sư bào chữa cho Casey, Jose Baez, đã nói rõ, bên bào chữa không có nhiệm vụ phải minh chứng bằng chứng nào là đúng hay sai. Nhiệm vụ của luật sư bào chữa là minh chứng lời cáo buộc can phạm không đủ bằng chứng để cáo buộc. Trong lời phát biểu cuối cùng, ông nói đại ý: “Đây không phải là ai thắng ai thua. Đây chỉ là việc minh chứng để cứu một người khỏi phải chết không đủ bằng chứng. Giết chết một người, dù bằng cách nào và do ai, đều không phải là điều hay điều tốt. Điều tôi vui sướng khi về nhà tối nay, khi con gái tôi hỏi hôm nay ba đã làm gì, tôi vui sướng trả lời cháu rằng “Tôi đã cứu một mạng người.”

Đáng phục thay công lí của tòa án—tôi xin nhấn mạnh: công lí của tòa án—theo hệ thống pháp luật của một quốc gia tự do. Tòa án để minh chứng bằng chứng cáo buộc là đúng hay sai, không phải là nơi để trừng phạt. Công lí của vụ xử án không phải là tìm cho ra ai là kẻ giết chết bé Caylee, mà chỉ để làm sáng tỏ các bằng chứng được dùng để buộc tội Casey có đúng là bằng chứng hay không. Đó chính là mục đích của xử án. Tòa án không phải là nơi để kết tội và trừng phạt, mà là nơi làm sáng tỏ công lí giữa lời cáo buộc và chứng cứ về lời cáo buộc.