Xã hội dân sự, xã hội công dân là tương lai rất gần trên đất nước ta. Nó đang lớn dần từng ngày, từng ngày.

Xã hội dân sự, xã hội công dân là phép mầu nhiệm, là biện pháp thực tế nhất để cứu dân tộc ta ra khỏi bế tắc, trầm luân hiện tại.

Xã hội dân sự, xã hội công dân là xã hội cởi mở, năng động, vui tươi, đối lập hoàn toàn với xã hội độc đoán, nhàm chán, khép kín tệ hại hiện nay.

Xã hội dân sự, xã hội công dân là xã hội tự do thứ thật, dân chủ thứ thật, trái ngược với xã hội tự do bị thiến, dân chủ bị thui chột, tự do giả vờ, dân chủ giả vờ mấy chục năm nay.

Xã hội dân sự, xã hội công dân là đối tượng ngăn chặn, bóp ngẹt, thủ tiêu của nhà nước độc đảng, của nhà nước cảnh sát.

Nhưng tự do dân chủ là chìa khóa mở cửa cho phát triển, cho bình đẳng, cho công bằng, cho tình thương và hạnh phúc toàn xã hội nên nó bắt rễ từ trí tuệ, trái tim của triệu triệu con người, không có thế lực nào dù hung hãn đến đâu có thể dập tắt nổi.

Vào thời điểm này đây, xã hội dân sự nước ta đang đĩnh đạc, tự tin bước tới. Nó không cần kèn trống, cờ xí, pháo hoa, nó đi vào lòng mỗi người dân Việt yêu nước mình, thương dân mình, vẫy gọi nhau cùng tìm ra biện pháp và bước đi để dân ta là chủ vận mệnh nước ta, độc lập hoàn toàn, lãnh thổ toàn vẹn, không khiêu khích ai nhưng quyết không chịu khuất phục ai, không chịu mất một mảnh đất nào, vùng biển nào, hòn đảo nào cho ngoại bang.

Xã hội dân sự đang lớn mạnh, lên tiếng yêu cầu thế lực cầm quyền phải luôn lấy quyền lợi tối cao của đất nước, cuộc sống bình an tự do của toàn dân làm mục đích, chấm dứt tình hình cai trị bằng phe cánh, theo nhóm lợi ích riêng tư, đang tàn phá đất nước tận gốc, mà nhóm chuyên gia sắc sảo của Đại học Harvard Mỹ ở tại Hà Nội đã nhận diện, chỉ ra với tên gọi là Crony Economy – kinh tế cánh hẩu, kinh tế chia chác cho nhau.

Xin hãy duyệt binh đội quân xã hội dân sự khá là hùng hậu hiện nay, bao gồm nông dân, lao động thành thị, trí thức, văn nghệ sỹ, sinh viên, học sinh, đảng viên kỳ cựu, đảng viên trẻ ở cơ sở, đoàn viên cộng sản, du sinh, thành viên các tôn giáo …, tất cả những người Việt Nam còn có lòng tự trọng, còn có tư duy độc lập, không a dua, không xu thời, am hiểu những giá trị văn hóa truyền thống của Cha Ông, đồng thời tiếp thu những giá trị tinh hoa của Thời đại mới.

Nếu kể tên từng thành viên, có lẽ phải đến hàng triệu triệu, ghi trong một cuốn sách dày.

Xin điểm qua đội ngũ trùng điệp ấy, chưa cần nêu tên một ai, để có một khái niệm gần với sự thật. Thứ tự trước sau chỉ là tương đối.

Mấy hôm nay, nhóm bauxite lại đưa ra kiến nghị yêu cầu quốc hội khẩn cấp xem xét kỹ lại các dự án khai thác bauxite dưới ánh sáng của sự cố ở Hungary; số này trước đây đã lên đến hơn 4 ngàn. Lần này có thể sẽ vượt, và có thể vượt xa, vì sức thuyết phục sẽ cao hơn trước. Để xem Bộ Chính trị và phiên họp Quốc hội tới xử sự ra sao.

Binh chủng nổi bật trong cuộc diễu hành của lực lượng xã hội dân sự có thể là binh chủng các nhà luật sư và luật học. Từ cụ luật sư già dặn tuổi trên 80 mà tư duy tươi trẻ, từng là hội thẩm Tòa án tối cao vừa cho ra bài luận văn giá trị: «Sự thay đổi đã gõ cửa» đến luật sư tự nguyện cãi miễn phí cho 2 em Hằng và Thúy tại tòa án Vị Xuyên cho đến các em sinh viên luật ở Sài Gòn tập họp trong nhiều nhóm hội thảo với nhau về Hiến pháp, về quyền sở hữu đất đai, về nền tư pháp công minh…Đã có bao giờ ở nước ta một luật sư dựa vào hiến pháp và luật pháp hiện hành phát đơn kiện những người cầm đầu chính phủ về những tội làm sai hiến pháp và luật pháp, có hại cho dân, mà chính quyền không bác bỏ nổi.

Có cả một khối đảng viên tham gia hăng hái vào xã hội dân sự. Từ nhiều ông tướng 50, 60 năm tuổi đảng lên tiếng đòi công khai minh bạch vụ án siêu nghiêm trọng Tổng cục II, đòi chấm dứt cho nước ngoài thuê hàng vạn héc -ta đất rừng, cho đến những đảng viên trí thức văn nghệ sỹ công khai đàng hoàng, tự hào trả lại thẻ đảng viên, có đảng viên trí thức còn tuyên bố sẽ đốt thẻ đảng công khai trước đông đảo bạn bè nếu như đại hội XI không tuyên bố từ bỏ chủ nghĩa Mác – Lênin, một chủ nghĩa đã mang tai họa khủng khiếp ở Liên Xô, Trung Quốc, Đông Âu và ngay ở nước ta.

Trong hàng ngũ chiến sỹ gan góc đấu tranh cho sự hình thành của xã hội dân sự, cần nêu bật những sinh viên thanh niên đã nêu cao biểu ngữ Hoàng Sa, Trường Sa là của Việt Nam ở ngay trước Lãnh sự quán và Sứ quán Trung Quốc để rồi bị công an bắt và ngồi tù, hay có cô gái tự ngồi tọa thiền trước dòng chữ «Hoàng Sa, Trường Sa là của Việt Nam» để nay vẫn còn ngồi trong tù một cách phi lý. Đó còn là hàng trăm chiến sỹ dân sự ở Sàigòn, Bình Dương, Huế, Hải Phòng, Hà Nội đi kẻ hàng ngàn lần 6 chữ: HS - TS - VN, còn giăng biểu ngữ lớn ngay trước tượng Lý Thái Tổ giữa thủ đô về hiểm họa bành trướng từ Bắc Triều…

Lại còn hàng vạn hàng chục vạn nông dân mất đất mất ruộng do bị các quan chức các cấp tước đoạt, trong đó có cả gia đình các bà mẹ anh hùng, gia đình liệt sỹ, gia đình quân nhân kêu trời không thấu, kêu oan hàng trăm lần không xong, đang bền bỉ đấu tranh cho một xã hội dân sự lấy pháp luật và lá phiếu bầu của công dân làm nền tảng.

Trong đội quân mở đường cho xã hội dân sự có một nhóm 20 vị trí thức – túi khôn của dân tộc trong thời đại mới - trong tổ chức IDS, bị cưỡng bách giải thể, lại càng quật khởi, giáo sư có, tiến sỹ có, nhà toán học – giáo dục học có, nhà kinh tế uyên bác có, nhà văn hóa chuyên về Tây nguyên có, nhà thơ kiêm nhà chính trị có, nam có, nữ có, lập luận đâu ra đấy, ăn đứt cái học viện chính trị quốc gia đông đảo, xô bồ, chuyên nói lấy được, cưỡng hiệp sự thật để ăn tiền.

Cuộc diễu hành xã hội dân sự nói trên xét về bề sâu thực chất có thể được khá đông quần chúng trong xã hội ta vỗ tay hoan nghênh, khuyến khích, tán thưởng hơn là cuộc diễu binh ở quảng trường Ba Đình vừa qua, những cuộc diễu hành, vui chơi chỉ để lại quang cảnh kẹt xe, bụi bặm đầy trời và đường xá ngập đầy rác rưởi, cỏ hoa tan nát tơi bời, phản ánh một xã hội buông thả, quan trí cai trị thấp hơn dân trí trung bình, để lại một vết nhơ kinh hoàng là bộ phim lớn nhất, đắt tiền nhất, gồm 19 tập, chuẩn bị 8 năm trời bị phản ứng của xã hội công dân, đang đi vào nằm trơ dưới bãi rác khổng lồ của lễ hội.

Có gì nức lòng hơn là trong khi xã hội công dân ở nước ta cứ lừng lững bước tới, tự tin, đông đảo, nhiều màu sắc, bất chấp đe dọa, dùi cui của cường quyền thì ở các nước dù chỉ còn cái vỏ cộng sản cũng đang bị xuống cấp, xuống giá thê thảm, nhường bước cho xã hội dân sự cũng đang lừng lững bước tới. Ở Bắc Triều Tiên, trò cười 3 đời hoàng đế cộng sản nối ngôi, với một đại tướng 4 sao 27 tuổi má còn búng ra sữa, với một nữ đại tướng cũng 4 sao chưa hề là lính, chưa một ngày là sỹ quan, chuẩn bị lên làm nữ Nhiếp chính một khi vua anh băng hà, trong tay có bom nguyên tử, làm cho đàn anh cộng sản láng giềng cũng ngần ngại, bối rối khó xử. Còn ở Cuba, chính lãnh tụ Fidel Castro cũng phải thú nhận mô hình nhà nước cộng sản không thọ nổi, ông em Raul Castro phải quay lại kinh tế thị trường, để cho kinh doanh tự do, và buộc phải thả hơn 50 tù chính trị một lúc, chính thức nhượng bộ cho xã hội dân sự cũng đang lừng lững bước tới không có sức nào cản nổi.

Còn ở Trung Quốc? Cái lô cốt cố thủ độc đảng có vẻ hùng hổ thì đang bị nhỡ tàu, những định lôi kéo, chia rẽ các nước Đông Nam Á thì lại bị gần như đơn dộc trơ thân cụ, đành phải xuống giọng nhũn như con chi chi, cam kết «không đe doạ ai», đến mức thủ tướng họ Ôn cũng phải công khai thú nhận là «dân chủ mới thật là động lực của phát triển ».

Vừa đe dọa ngăn cản chính phủ Na Uy tặng giải Nobel Hòa bình cho nhà ly khai Lưu Hiểu Ba thì lo sợ điều gì được ngay điều ấy. Tai họa ập đến thật khôn lường. Hiến chương 2008 của ông Lưu Hiểu Ba vừa được in lại, phổ biến ra 22 thứ tiếng khắp 5 châu, với nội dung đòi xây dựng gấp xã hội dân sự đa đảng thì ngày 13-10 xuất hiện một Bức thư ngỏ gửi Quốc hội Trung Hoa mang chữ ký của 23 công thần cũ, mới của đảng Cộng sản Trung Quốc, đòi tự do báo chí, tự do xuất bản, tự do thông tin, mỗi công dân phải được tự do nhìn lại và đánh giá các sự kiện lịch sử của Trung Quốc, tư nhân phải được quyền ra báo, lục địa Trung Quốc phải được quyền tiếp nhận, trao đổi sách báo với Hồng Kông và Ma Cao, những thuộc địa thực dân cũ lại văn minh tiên tiến hơn lục địa.

Xã hội dân sự, xã hội công dân ở Việt Nam, Cuba, Trung Quốc đang không hẹn mà chung những bước đi tự tin, vững chãi, có bề sâu, đang cùng nhau vẫy gọi, cộng hưởng trên con đường tự do dân chủ và nhân quyền.

Xin tạm dừng cuộc duyệt binh hùng hậu và lý thú của xã hội công dân. Sẽ xin giới thiệu tiếp trong bài viết sau Bức thư ngỏ rất thú vị của 23 công thần cộng sản Trung Quốc đang nhập vào đội quân của Xã hội dân sự tràn đầy triển vọng trên quy mô toàn cầu.